Ινώ Πικιώνη: Είναι λυπηρό να βλέπεις το θέατρο να κινδυνεύει να γίνει απλώς μια επιχείρηση θεάματος

Ρωτήσαμε την Ινώ Πικιώνη ”ποιανού είσαι εσύ;”

Η Ινώ Πικιώνη είναι ηθοποιός και τραγουδίστρια. Με καταγωγή από την Κω. Η αγάπη της για τις παραστατικές τέχνες την οδήγησε στη Θεσσαλονίκη, όπου σπούδασε στο Τμήμα Θεάτρου με ειδίκευση στη Σκηνογραφία και τον Φωτισμό, ενώ παράλληλα ολοκλήρωσε τις σπουδές της στο κλασικό τραγούδι. Στη συνέχεια, βρέθηκε στην Αθήνα για να συνεχίσει την εκπαίδευσή της στην υποκριτική, στο Νέο Ελληνικό Θέατρο.

Για την Ινώ, η προσωπική της πορεία και η καλλιτεχνική της εξέλιξη δεν είναι δύο ξεχωριστές διαδικασίες, αλλά μία διαδρομή που βρίσκεται ακόμη σε διαμόρφωση. Μαθαίνει, δοκιμάζει, αμφισβητεί και ανακαλύπτει σταδιακά τι την συγκινεί πραγματικά στη σκηνή και πώς θέλει να εκφράζεται μέσα από το έργο της. Δεν αναζητά μια «τελική» φόρμα, αλλά έναν ανοιχτό χώρο δημιουργίας, όπου η περιέργεια, η εξέλιξη και η αλλαγή έχουν κεντρικό ρόλο.

Φέτος την συναντάμε δυναμικά στην παιδική σκηνή της Κάρμεν Ρουγγέρη, ενώ παράλληλα εμφανίζεται στο Θέατρο ΠΛΥΦΑ στη νέα παράσταση των Χρήστου Θεοδωρίδή και Ξένιας Θεμελή, wolves / αυτό το παιδί, που κάνει πρεμιέρα στις 5 Νοεμβρίου.

⊚ Ποια ήταν η αφετηρία σου στον χώρο της τέχνης; Υπήρξε κάποια στιγμή ή πρόσωπο που σε καθόρισε καλλιτεχνικά;

Ήμουν από εκείνα τα παιδιά που στα κυριακάτικα οικογενειακά τραπέζια έστηναν “σόου”∙ με θυμάμαι από πάντα να τραγουδάω. Ο πατέρας μου μού έδωσε πολλά ερεθίσματα γύρω από τη μουσική και τον κινηματογράφο, και θεωρώ πολύ σημαντικό το γεγονός ότι μεγάλωσα σε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον που με ενθάρρυνε να ασχοληθώ επαγγελματικά με αυτό που αγαπώ. Στην πορεία στάθηκα πολύ τυχερή που γνώρισα ανθρώπους που με βοήθησαν να εξελιχθώ. Ανάμεσά τους υπήρξαν σπουδαίοι δάσκαλοι, όπως η καθηγήτριά μου στη σχολή μουσικής στο νησί, στα εφηβικά μου χρόνια, η Μ. Ορφανουδάκη, η δασκάλα μου στο τραγούδι Τ. Πούλου, και οι καθηγητές μου στη δραματική σχολή, η Α. Μουτούση, η Ξ. Θεμελή, ο Χ. Θεοδωρίδης και ο Δ. Αγαρτζίδης. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι άφησαν και αφήνουν ακόμα έντονο αποτύπωμα στην καλλιτεχνική μου πορεία και στο πώς αντιλαμβάνομαι σήμερα τη λειτουργία μου μέσα στον χώρο του θεάτρου και της μουσικής. Πιστεύω βαθιά ότι οι άνθρωποι που συναντάμε στη ζωή και στη δουλειά μας μπορούν πραγματικά να μας καθορίσουν.

⊚ Τι σε κάνει να λες ακόμη «ναι» σε ένα πρότζεκτ;

Πιστεύω ότι ένας νέος καλλιτέχνης πρέπει να εκμεταλλεύεται όσο το δυνατόν περισσότερες ευκαιρίες για να παίζει και να εξασκεί το επάγγελμά του, ειδικά στα πρώτα του βήματα. Ακόμα δεν λέω εύκολα «όχι»· θέλω πρώτα να δοκιμάσω, να μάθω και να αποκτήσω τη δική μου άποψη για τα πράγματα. Σιγά σιγά, καθώς ωριμάζω καλλιτεχνικά, θα αρχίσω να επιλέγω πιο συνειδητά και να διαμορφώνω τη δική μου ταυτότητα. «Όχι» λέω μόνο εκεί όπου γνωρίζω πως υπάρχει ένα κακοποιητικό ή τοξικό περιβάλλον. Αντίθετα, λέω πάντα «ναι» όταν πρόκειται για πρότζεκτ που δημιουργούνται από νέους ανθρώπους με όρεξη, φαντασία και δίψα για έκφραση — αυτή η ενέργεια με εμπνέει πολύ.

⊚ Πιστεύεις ότι ο/η καλλιτέχνης οφείλει να είναι πολιτικός/ή ή απλώς ειλικρινής;

Πιστεύω ότι ο καλλιτέχνης οφείλει πάνω απ’ όλα να είναι ειλικρινής — με τον εαυτό του, με το έργο του και με το κοινό του. Από αυτήν την ειλικρίνεια προκύπτει και η πολιτική του στάση, γιατί κάθε καλλιτεχνική πράξη είναι με έναν τρόπο πολιτική. Ιδανικά, θα ήθελα η πολιτική να συνδέεται πάντα με την αλήθεια· γι’ αυτό και με δυσκολεύουν οι διπλωματικές ή ουδέτερες θέσεις. Προτιμώ την αυθεντικότητα, ακόμα κι αν φέρνει ρίσκο.

⊚ Πόσο σε αφορά το κοινό την ώρα που δουλεύεις;

Το κοινό είναι πάντα εκεί, ακόμα κι όταν δεν το βλέπεις. Με αφορά, γιατί η τέχνη είναι επικοινωνία. Όμως δεν μπορεί να είναι ο μοναδικός λόγος που δημιουργώ. Αν δουλεύεις μόνο για να αρέσεις, χάνεις την αλήθεια σου. Προτιμώ να φτιάχνω κάτι που έχει αλήθεια κι αν συναντήσει ανθρώπους που το καταλαβαίνουν, τότε είναι πραγματική μαγεία.

⊚ Πιστεύεις ότι η τέχνη μπορεί να αλλάξει κάτι;

Πιστεύω ότι η τέχνη μπορεί να αλλάξει πράγματα, ίσως όχι τον κόσμο ολόκληρο, αλλά σίγουρα έναν άνθρωπο τη φορά. Το να δει κάποιος μια παράσταση, μια ταινία ή να ακούσει ένα τραγούδι ή να διαβάσει ένα βιβλίο, μπορεί να τον οδηγήσει σε σκέψεις που δεν θα έκανε αλλιώς. Μπορεί να αναθεωρήσει κάτι στη ζωή του ή να νιώσει κάτι διαφορετικό. Φυσικά, μπορεί και να μη τον αγγίξει καθόλου, αλλά υπάρχει πάντα αυτή η ελπίδα ότι κάποιος, κάπου, κάποτε, θα συγκινηθεί, θα κινηθεί δηλαδή προς μια διαφορετική κατεύθυνση από ό,τι συνήθιζε μέχρι στιγμής και αυτό θα έχει γίνει μέσα από την τέχνη. Εγώ προσωπικά έχω επηρεαστεί βαθιά από παραστάσεις και έργα που είδα ή διάβασα και αυτός είναι ίσως ο λόγος που συνεχίζω να ασχολούμαι με τις τέχνες. Πιστεύω ακόμα σε αυτή τη δυνατότητα της τέχνης να μας συνδέει μεταξύ μας και να μας αλλάζει έστω και λίγο.

⊚ Γιατί ηθοποιός; Και αν δεν ήσουν καλλιτέχνης/ίδα, τι θα ήθελες να είσαι;

Η υποκριτική για μένα είναι τρόπος να ανακαλύπτω τον κόσμο και τον εαυτό μου μέσα από άλλους ανθρώπους. Μου αρέσει να εκφράζομαι με τη φωνή και το σώμα μου, να μοιράζομαι ιστορίες και συναισθήματα, να μεταμορφώνομαι. Το θέατρο σου δίνει την ελευθερία να ψάχνεις συνεχώς νέες πλευρές της ανθρώπινης εμπειρίας — μέσα από το θέατρο έχω καταφέρει να κατανοήσω περισσότερο τον κόσμο. Κάτι μαγικό σε αυτή την τέχνη είναι ότι σου επιτρέπει να κάνεις λάθη. Είμαι τελειομανής, θέλω πάντα να δίνω το καλύτερο που μπορώ, αλλά το θέατρο με έχει διδάξει ότι η τελειότητα δεν είναι ο στόχος. Το λάθος δεν είναι αποτυχία αλλά μέρος της διαδικασίας. Αν δεν ήμουν ηθοποιός ή γενικότερα αν δεν ασχολούμουν με κάποια άλλη τέχνη, θα με έβλεπα εύκολα να ασχολούμαι με κάτι που έχει επίσης σχέση με το σώμα, την ενέργεια και τη σύνδεση — ίσως ως θεραπεύτρια μασάζ ή δασκάλα γιόγκα. Άλλωστε πιστεύω ότι δεν είμαστε γεννημένοι για να κάνουμε μόνο ένα πράγμα.

⊚ Πού τελειώνει η δημιουργία και αρχίζει η ματαιοδοξία;

Η δημιουργία για μένα είναι καθαρή όσο παραμένω συνδεδεμένη με την αλήθεια μου και με αυτό που θέλω να εκφράσω. Τελειώνει τη στιγμή που αρχίζω να σκέφτομαι πώς φαίνομαι, πώς θα με κρίνουν ή αν θα αρέσει αυτό που κάνω. Εκεί κάπου εμφανίζεται η ματαιοδοξία — όταν η προσοχή μετατοπίζεται από την ίδια την πράξη της δημιουργίας, στην ανάγκη επιβεβαίωσης. Προσπαθώ να θυμίζω στον εαυτό μου ότι η τέχνη δεν είναι επίδειξη· είναι μοίρασμα. Όσο λειτουργώ από αυτό το μέρος, η δημιουργία μένει ζωντανή, αυθεντική και ελεύθερη.

⊚ Μας ενδιαφέρει η αλήθεια σήμερα;

Πιστεύω ότι, παρά τον θόρυβο της εποχής, βαθιά μέσα μας η αλήθεια εξακολουθεί να μας ενδιαφέρει — ίσως περισσότερο από ποτέ. Ζούμε σε έναν κόσμο με πολλά φίλτρα, εικόνες και ρόλους, αλλά κάποια στιγμή όλοι αναζητούμε κάτι αυθεντικό, κάτι αληθινό να κρατηθούμε και να συνεχίσουμε. Προσωπικά, η αλήθεια ήταν από πάντα πολύτιμη για μένα. Με εξαντλεί το ψέμα. Προτιμώ μια δύσκολη, ειλικρινή στιγμή από μια εύκολη ψεύτικη. Μπορεί η αλήθεια να φέρει σύγκρουση στην αρχή, αλλά τελικά σε ενώνει πραγματικά με τον άλλον. Προτιμώ να ρισκάρω την ένταση, παρά να προδώσω την ακεραιότητά μου. Η αλήθεια μπορεί να μην είναι πάντα άνετη — αλλά είναι ο μόνος δρόμος για βαθιά σχέση, με τους άλλους και με τον εαυτό μας.

⊚ Ο μεγαλύτερος φόβος σου;

Φοβάμαι ότι μπορεί να περάσει η ζωή κι εγώ να είμαι πάντα ένα βήμα μπροστά ή ένα βήμα πίσω — και ποτέ εδώ. Να κυνηγάω το αύριο και να χάνω το σήμερα. Το τώρα.

⊚ Η πίστη – με όποια έννοια· τι σημαίνει και πόσο ρόλο παίζει για σένα;

Πιστεύω ότι οι άνθρωποι έχουμε ανάγκη να πιστεύουμε σε κάτι μεγαλύτερο. Για μένα, αυτό το “κάτι” βρίσκεται μέσα μας: στη δύναμη, τη διαίσθηση και την ικανότητά μας να αντέχουμε, να αλλάζουμε και να δημιουργούμε τη ζωή μας. Έχουμε πολύ περισσότερη δύναμη απ’ όσο νομίζουμε.

⊚ Τι σημαίνει «επιτυχία» για σένα — και τι «αποτυχία»;

Επιτυχία για μένα είναι να τολμώ, να δοκιμάζω και να μεγαλώνω σαν άνθρωπος και σαν καλλιτέχνης. Να μην προδίδω το παιδί μέσα μου. Αποτυχία είναι να σταματήσω να προσπαθώ, να αφήσω τον φόβο να με καθορίσει ή να παραιτηθώ από τη ζωή που θέλω να ζήσω.

⊚ Ποιο είναι το επόμενο βήμα ή όνειρό σου;

Έχω πολλές ιδέες και όνειρα, (γέλια) Θέλω να ξεκινήσω να μοιράζομαι τα δικά μου πρότζεκτ χωρίς ντροπή — όπως είναι, με τα λάθη τους, τα τρελά τους κομμάτια, χωρίς φόβο κριτικής. Και φυσικά, θέλω να συνεχίσω να δημιουργώ με ανθρώπους που θαυμάζω — η συνδημιουργία με γεμίζει πραγματική χαρά. Γενικά, θέλω να κάνω πράγματα που μου δίνουν χαρά και με κάνουν να νιώθω ζωντανή!

⊚ Πώς βλέπεις τον χώρο των τεχνών στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια;

Φοβάμαι ότι οι τέχνες στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν, και θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν, πολλές δυσκολίες. Οι νέοι καλλιτέχνες με φρέσκιες ιδέες δυσκολεύονται να υλοποιήσουν τα πρότζεκτ τους, λόγω οικονομικών περιορισμών και έλλειψης ουσιαστικής κρατικής στήριξης. Είναι λυπηρό να βλέπεις το θέατρο να κινδυνεύει να γίνει απλώς μια επιχείρηση θεάματος, αντί για χώρο πειραματισμού, έκφρασης και σύνδεσης με τον κόσμο. Παρόλα αυτά, υπάρχουν πολλές ομάδες νέων ηθοποιών και σκηνοθετών που θαυμάζω — για τη δουλειά τους, αλλά κυρίως για το πείσμα τους να δημιουργούν με ευαισθησία και ποιότητα, ακόμα και σε αντίξοες συνθήκες. Βλέποντάς τους, παίρνω ελπίδα και συνεχίζω να ονειρεύομαι και εγώ.

⊚ Πώς σε επηρεάζει αυτό που συμβαίνει γύρω σου, κοινωνικά και πολιτικά;

Η πραγματικότητα γύρω μας με επηρεάζει πολύ. Υπάρχουν μέρες που δυσκολεύομαι να βρω κάτι ευχάριστο να σκεφτώ. Ο κόσμος τρέχει συνεχόμενα, όλοι δουλεύουμε ασταμάτητα, μέσα στο άγχος, και χάνουμε συχνά το νόημα. Μετά βλέπεις τον πόλεμο, την κοινωνική ανισότητα… Είναι δύσκολο να μην ξέρεις πώς να βοηθήσεις, και κάποιες φορές νιώθω τύψεις που εγώ συνεχίζω τη ζωή μου ενώ άλλοι υποφέρουν. Έχουμε συνηθίσει τον πόνο, και αυτό με προβληματίζει. Κι όμως, αυτές οι δυσκολίες με κάνουν να εκτιμώ ακόμα περισσότερο ότι μπορώ να δημιουργώ μέσα από το θέατρο. Είναι τρόπος να επεξεργαστώ τα συναισθήματά μου, να εκφράσω αυτά που δεν μπορώ να πω με λόγια και να συνδεθώ με άλλους. Μου θυμίζει ότι η τέχνη μπορεί να είναι φως μέσα σε έναν κόσμο που πολλές φορές μοιάζει σκοτεινός.

⊚ Τι σε συγκινεί βαθιά;

Με συγκινούν βαθιά οι μικρές, καθημερινές πράξεις που μας θυμίζουν ότι είμαστε άνθρωποι. Πρόσφατα, για παράδειγμα, είδα μια κοπέλα να βοηθά έναν άνδρα με πατερίτσες να κατέβει από το λεωφορείο ήρεμα και με σεβασμό. Κανείς άλλος δεν σταμάτησε, αλλά εκείνη τον στήριξε και ζήτησε από όλους να περιμένουμε. Κάτι τόσο απλό, και όμως τόσο δυνατό — μου θύμισε πόσο σημαντικό είναι να βλέπουμε και να φροντίζουμε ο ένας τον άλλον.

⊚ Στον ελεύθερο χρόνο σου;

Στον ελεύθερο χρόνο μου, μου αρέσει να βγαίνω έξω, να ζώ στους ρυθμούς της πόλης — τρελαίνομαι όμως και για βόλτες στη φύση. Ακούω μουσική, μαγειρεύω, χορεύω, βλέπω σινεμά, θέατρο — γενικά θέλω να κάνω πολλά διαφορετικά πράγματα. Θα ήθελα πολύ περισσότερο ελεύθερο χρόνο! Και όλα αυτά με καλή παρέα, βεβαίως!

⊚ Η ευτυχία — τι είναι για σένα;

Η ευτυχία για μένα δεν είναι μια μόνιμη κατάσταση — πραγματική ευτυχία βρίσκω στον χρόνο με τους ανθρώπους που αγαπώ, στα μικρά καθημερινά πράγματα, στο γέλιο, σε μια αγκαλιά.

⊚ Αν ήσουν χρώμα;

Αν ήμουν χρώμα, θα ήμουν μπλε της θάλασσας — άλλοτε γαλήνιο, άλλοτε φουρτουνιασμένο. Ένα μπλε που κρύβει ηρεμία αλλά και ένταση, όπως και εγώ.

⊚ Και αν ήσουν τραγούδι;

Αν ήμουν τραγούδι, θα ήμουν το The Dog Days Are Over από Florence and the Machine. Είναι γεμάτο ενέργεια, χαρά και απελευθέρωση — αυτό με αντιπροσωπεύει γιατί μου αρέσει να βρίσκω φως και ελπίδα, ακόμα και μετά από δύσκολες στιγμές.

⊚ Αν όλα τελείωναν σήμερα, τι θα ήθελες να έχεις προλάβει να πεις;

Νομίζω πως έχω ήδη πει αρκετά. Ίσως η σιωπή να ήταν η πιο ωραία τελευταία φράση.

Πηγή: https://cultok.gr/