Άρθρο του Γιώργου Ι. Θεοφιλίδη, Δημοτικού Συμβούλου Δήμου Κω.
Υπάρχουν στιγμές στην πολιτική ζωή που δεν μοιάζουν με συνηθισμένες αντιπαραθέσεις. Στιγμές όπου ένας θεσμός, όσο ταπεινός κι αν φαίνεται σε σχέση με το κεντρικό κράτος, νιώθει ότι απειλείται στον πυρήνα του. Για εμάς στην Αυτοδιοίκηση, αυτή η στιγμή έφτασε.
Τις τελευταίες εβδομάδες παρακολουθούμε μια βαθιά αλλαγή να επιχειρείται στο όνομα της μεταρρύθμισης. Μόνο που η αλλαγή δεν φέρνει ανάσα· φέρνει βάρος. Δεν ανοίγει δρόμους· στενεύει τα περιθώρια. Και πάνω απ’ όλα, δεν ενισχύει την τοπική δημοκρατία· την απομακρύνει από τον πολίτη που καλείται να την εμπιστευτεί.
Αυτό το βλέπουμε παντού, αλλά κυρίως εκεί που η Αυτοδιοίκηση στέκεται στα πιο λεπτά της άκρα: στους νησιωτικούς και ακριτικούς δήμους, τους τόπους που παλεύουν με πολλαπλές ιδιαιτερότητες και στηρίζουν την εθνική συνοχή όσο λίγοι. Αν η Αυτοδιοίκηση γονατίσει, αυτοί οι τόποι θα είναι οι πρώτοι που θα το νιώσουν.
Η δημοκρατία στις άκρες του χάρτη
Η τοπική δημοκρατία δεν είναι μια τεχνική διαδικασία εκλογής. Είναι ένας ζωντανός οργανισμός που αναπνέει μέσα από σχέσεις, εμπιστοσύνη, συνεργασίες και συγκρούσεις, όλες στο φως. Η κατάργηση του δεύτερου γύρου των εκλογών και η αντικατάστασή του από έναν μηχανισμό «δεύτερης επιλογής» αλλάζει αυτή τη βαθιά σχέση. Απομακρύνει τους πολίτες από τις κρίσιμες στιγμές συνεννόησης και μεταφέρει το βάρος σε διαδικασίες που αφήνουν περιθώρια για συμφωνίες μακριά από τη δημόσια σφαίρα.
Σε αυτό το νέο πλαίσιο, οι μικροί δήμοι των ακριτικών και νησιωτικών περιοχών θα κινδυνεύσουν περισσότερο. Εκεί όπου η συμμετοχή είναι κεκτημένο, όπου η δημοκρατία έχει ακόμη προσωπικό χαρακτήρα, όπου η κάθε ψήφος είναι ανθρώπινη ιστορία και όχι στατιστικό δεδομένο.
Η ηλεκτρονική ψηφοφορία, χωρίς ασφαλιστικές δικλίδες και χωρίς ξεκάθαρο θεσμικό περίγραμμα, προσθέτει ακόμη μία αβεβαιότητα. Και η δυνατότητα πρόωρων εκλογών ενισχύει το αίσθημα αστάθειας – μια αστάθεια που στις απομακρυσμένες περιοχές μεταφράζεται σε πραγματική δυσκολία, όχι σε θεωρητικό κίνδυνο.
Όταν οι ευθύνες πολλαπλασιάζονται και τα εργαλεία λιγοστεύουν
Παράλληλα, οι δήμοι – και ιδιαίτερα οι μικροί δήμοι των συνόρων και των νησιών – καλούνται να αναλάβουν όλο και περισσότερες αρμοδιότητες: πολιτική προστασία, κοινωνική μέριμνα, περιβάλλον, δημόσια υγεία, ψηφιακές υπηρεσίες.
Τις αρμοδιότητες τις σηκώνουμε. Αυτό που δεν έρχεται ποτέ μαζί τους είναι οι πόροι. Στις μικρές και απομακρυσμένες κοινότητες, αυτό το κενό είναι πιο ορατό από οπουδήποτε αλλού. Η έλλειψη υποδομών, οι δυσκολίες μετακίνησης, η περιορισμένη στελέχωση, όλα αυτά κάνουν την καθημερινότητα των δήμων διπλά απαιτητική.
Γι’ αυτό και η εύκολη προτροπή να «αυξήσουμε τα δημοτικά τέλη» δεν είναι απλώς άδικη – είναι αποκομμένη από την πραγματικότητα. Στα νησιά και στις ακριτικές περιοχές, οι άνθρωποι ήδη σηκώνουν πολλαπλά βάρη. Δεν είναι λύση να ζητάμε περισσότερα από εκείνους που έχουν λιγότερα.
Η απόφαση να σωπάσουμε για να ακουστούμε
Στις 16 Δεκεμβρίου, οι πόλεις θα σωπάσουν. Οι υπηρεσίες θα παραμείνουν κλειστές. Όχι από αντίδραση, όχι από άρνηση, αλλά από ευθύνη. Όσα μπορούσαν να ειπωθούν θεσμικά έχουν ειπωθεί. Όσα μπορούσαν να εξηγηθούν, εξηγήθηκαν. Η πόρτα του διαλόγου παρέμεινε κλειστή.
Κάποιες φορές, για να ακουστείς, πρέπει πρώτα να σωπάσεις.
Κάποιες φορές, για να υπερασπιστείς τον θεσμό σου, πρέπει να σταθείς απέναντι σε ό,τι τον περιορίζει.
Η πανελλαδική κινητοποίηση της 16ης Δεκεμβρίου δεν είναι μια πράξη διαμαρτυρίας. Είναι μια πράξη προάσπισης της τοπικής δημοκρατίας – και ιδιαίτερα της δημοκρατίας στα νησιά και τα σύνορα, εκεί όπου ο θεσμός της Αυτοδιοίκησης έχει χαρακτήρα όχι απλώς λειτουργικό, αλλά εθνικό.
Από εδώ και πέρα
Οι πόλεις, τα χωριά, τα νησιά και οι ακριτικές κοινότητες δεν ζητούν προνόμια.
Ζητούν σεβασμό.
Ζητούν να σχεδιάζουν το μέλλον τους με αξιοπρέπεια και αυτονομία.
Ζητούν μια Πολιτεία που βλέπει την Αυτοδιοίκηση όχι ως βάρος, αλλά ως ζωτικό όργανο.
Η 16η Δεκεμβρίου 2025 δεν θα είναι το τέλος.
Θα είναι η αρχή μιας πιο ώριμης, πιο ουσιαστικής και πιο επίμονης διεκδίκησης.
Οι πόλεις μας – όλες, από το κέντρο της χώρας μέχρι τα πιο απομακρυσμένα νησιά και χωριά – αξίζουν μια Αυτοδιοίκηση με φωνή.
Και αυτή τη φωνή δεν θα την αφήσουμε να σβήσει.
Άρθρο του Γιώργου Ι. Θεοφιλίδη, Δημοτικού Συμβούλου Δήμου Κω.
Σε φάση διαμόρφωσης το νέο πάρκινγκ – Ολοκληρώθηκε η διάνοιξη από τα μηχανήματα του Δήμου Κω