«Ο κορωνοϊός βλάπτει και την ψυχική μας υγεία; Τι μπορούμε να κάνουμε;»
Για όλους μας «ο εχθρός (κορωνοϊός) είναι αόρατος με γυμνό μάτι» ενώ στο ψυχισμό ο φόβος, η αμφιβολία, η στενοχώρια και η ανασφάλεια ορατά.
Ναι είναι αλήθεια!
Κρούσματα λοιμωδών νόσων, όπως ο κορωνοϊός (COVID-19) είναι δυνατό να επηρεάσουν την καθημερινή λειτουργικότητα του ατόμου καθώς και την ψυχική του υγεία. Οι άνθρωποι που ενδέχεται να εκδηλώσουν πιο έντονα συναισθήματα άγχους είναι άτομα που έχουν ήδη ιστορικό ψυχικής διαταραχής
Σε πρώτη ακρόαση πρέπει να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας και να προσπαθήσετε να εκλογικεύσετε την κατάσταση. Ως ειδικοί της ψυχικής υγείας, προτρέπουμε τους συνανθρώπους μας να λάβουν τις απαραίτητες προφυλάξεις, βάσει των οδηγιών των ειδικών.
Οι συνθήκες είναι τέτοιες όπου καλούμαστε όλοι, ως άνθρωποι, να διαχειριστούμε την αβεβαιότητα. Όμως, η ίδια η ζωή είναι συνυφασμένη με την αβεβαιότητα και το άγνωστο. Άρα όσο περισσότερο μπορούμε να συμφιλιωθούμε με την ιδέα του αγνώστου τόσο καλύτερα θα είμαστε.
Ο καθένας από εμάς αντιδρά διαφορετικά σε καταστάσεις. Ο συναισθηματικός αντίκτυπος μιας έκτακτης ανάγκης σε ένα άτομο εξαρτάται από την ιδιοσυγκρασία και τις εμπειρίες του αλλά και τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, που επικρατούν την εκάστοτε φορά.
Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε ότι είναι φυσιολογικό τα άτομα να αισθάνονται ευάλωτα και συγκλονισμένα καθώς οι εξελίξεις για την μετάδοση του ιού αναφέρονται σε παγκόσμια κλίμακα και οι μεγαλύτερες δυσκολίες «προ των πυλών»
Είναι εξαιρετικής σημασίας να μην απομονώσετε τον εαυτό σας και εγκλωβιστείτε. Οι προσωπικές και διαπροσωπικές σχέσεις είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της
προοπτικής της ζωής, την ανύψωση της διάθεσης και την αποφυγή από την παρατεταμένη έκθεση στις ανησυχίες που σας προβληματίζουν.
Η συνέχιση των φυσιολογικών καθημερινών δραστηριοτήτων,·η διατήρηση της θετικής προοπτικής και η διαχείριση του περιττού άγχους είναι το κλειδί της «ψυχολογικής επιβίωσης». Να θυμάστε ότι το άγχος είναι φυσιολογικό και αποτελεί έναν μηχανισμό προσαρμογής που μας προειδοποιεί πότε βρισκόμαστε σε κίνδυνο. Ωστόσο γίνεται παθολογικό όταν θεωρούμε ότι βρισκόμαστε σε κίνδυνο ενώ αυτός ο κίνδυνος δεν είναι υπαρκτός. Επιπλέον, η θεραπεία του άγχους βασίζεται στην καλύτερη διαχείρισή του και όχι στην απόλυτη εξάλειψή του.
Όσο είναι εφικτό, διατηρήστε την ψυχραιμία σας και συνεχίστε την κανονικότητα σας. Δημιουργήστε μια καθημερινή ρουτίνα, που δίνει προτεραιότητα στην φροντίδα του εαυτού σας. Η ανάληψη της προσωπικής της ατομικής ευθυνης για εφαρμογή των μέτρων πρόληψης είναι ίσως το πιο σημαντικό! Μπορείτε να δοκιμάσετε να διαβάσετε περισσότερο ή να παρακολουθήσετε ταινίες. Δοκιμάστε ακόμα και να ξεκουραστείτε και δείτε τις παρούσες συνθήκες ως μια νέα «ασυνήθιστη» εμπειρία, που μπορεί να έχει τα οφέλη της.
Αν αισθάνεστε υπερβολική ανησυχία για τον κορωνοϊό, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχετε ψυχική διαταραχή. Υπάρχουν τρόποι για να μειώσετε τα φυσικά και συναισθηματικά συμπτώματα που σχετίζονται με το άγχος. ´Ενα σπο αυτά είναι να σταματήσετε τον έλεγχο.
Για παράδειγμα, αποφύγετε την αναζήτηση σημείων ασθένειας. Είναι πιθανό να βρείτε άγνωστες σωματικές αισθήσεις, που είναι ακίνδυνες αλλά σας κάνουν να νιώσετε άγχος. Οι φυσιολογικές φυσικές αλλαγές και αισθήσεις περνούν στο χρόνο, οπότε αν αισθάνεστε ότι το στήθος σας σφίγγει, μετατοπίστε την σκέψη σας σε ευχάριστες δραστηριότητες και υιοθετήστε εν τω μεταξύ την "προσεκτική αναμονή".
Προσοχή! Σε έντονες συνθήκες στρες επιβάλλεται η αποφυγή κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών. Επιπρόσθετα η χρήση αγχολυτικών-αντικαταθλιπτικών και άλλων ηρεμιστικών πρέπει να γίνει με σύνεση και πάντα υπό την επίβλεψη ειδικού.
Στα άτομα με προϋπάρχουσες ψυχικές παθήσεις συνιστάται «να συνεχίσετε κανονικά τα θεραπευτικά σας πλάνα», ενώ σε άτομα που εμφανίζουν αγχώδη διαταραχή προτείνεται ως η πλέον ενδεδειγμένη σύγχρονη, επιστημονικά τεκμηριωμένη και αποτελεσματική η γνωσιακή-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία παράλληλα με πιθανή ειδική φαρμακευτική στήριξη .
Καθώς υπάρχει εκτεταμένη κάλυψη ειδήσεων σχετικά με την διάδοση του ιού, εάν διαπιστώσετε ότι οι ειδήσεις σας προκαλούν ταραχή, είναι σημαντικό να βρείτε μια ισορροπία. Είναι καλύτερο να μην αποφεύγετε όλες τις ειδήσεις, αλλά να τις περιορίζετε και να συνεχίζετε να ενημερώνεστε εκπαιδεύοντας τον εαυτό σας.
Για άτομα που βρίσκονται σε αυτοαπομόνωση ή βρίσκονται σε καραντίνα, αυτό μπορεί να φαίνεται σαν κάτι τρομακτικό. Θα βοηθήσει εάν προσπαθήσετε να το δείτε ως μια διαφορετική χρονική περίοδο στη ζωή σας, και όχι απαραίτητα κακή, ακόμα κι αν δεν την επιλέξατε. Η « καραντίνα» σημαίνει απλά ένα διαφορετικό ρυθμό ζωής. Να παραμείνετε σε επαφή με τους ανθρώπους που σας ενδιαφέρουν μέσα από το τηλέφωνο, τα ηλεκτρονικά μηνύματα αλλά και τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης.
Παραμένουμε ενωμένοι ,ζώντας κανονικά με μια πολύ πραγματική απειλή για την υγεία ,πού μέρα με την ημέρα , παίρνει την μορφή πανδημίας ·ίσως η κακή ερμηνεία του όρου μπορεί να προκαλέσει παράλογο φόβο , κ γι αυτό χρειάζεται ψυχραιμία !Ακολουθώντας τη συμβουλή του Πατέρα της Ιατρικής Ιπποκράτη «Κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν» η επαγρύπνηση και τα προληπτικά μέτρα είναι απαραίτητα για τη συνέχιση της «ομαλής» καθημερινότητας μας μαχόμενοι κ αισιόδοξοι!
Νίκος Στ. Μανούσης
Νευρολόγος - Ψυχίατρος
Αντιπρόεδρος Διεθνούς Ιπποκρατείου Ιδρύματος Κω (ΔΙΙΚΩ)
