Κως: Αύξηση των παιδιών που κάνουν υπέρμετρη χρήση του διαδικτύου -Συμπτώματα και συμβουλές

Σταθερή αύξηση του ποσοστού των παιδιών που κάνουν «εξεζητημένη και υπέρμετρη» χρήση του διαδικτύου, σε βαθμό που μπορεί να χαρακτηριστεί ως εθισμός, παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, σε ολοένα μικρότερες ηλικίες, που μπορεί να φτάνουν ακόμη και αυτή των 10 ετών, διαπιστώνεται από έρευνες που πραγματοποίησε η Β’ πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο.

Η πανελλαδική έρευνα, που διενεργήθηκε το διάστημα από το 2008 έως το 2014, διαπιστώνει αύξηση του ποσοστού υπέρμετρης χρήσης του διαδικτύου κατά 5-6%, σε ηλικίες από 12 ετών και πάνω, αλλά επίσης και σε ηλικίες από 12 ετών και κάτω, μέχρι την ηλικία των 10 ετών. «Η έρευνά μας από το 2008 με την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο, διαπιστώνει μία σταθερή αύξηση του ποσοστού από το 7-8% που βρισκόταν στο 12-13%, ενώ οι ηλικίες των παιδιών που κάνουν χρήση του διαδικτύου, είναι όλο και μικρότερες. Στην αρχή μιλούσαμε για ηλικίες από 12 ετών και πάνω, τώρα βλέπουμε παιδιά 10 ετών που κάνουν μία εξεζητημένη και υπέρμετρη χρήση του διαδικτύου, η οποία μπορεί να χαρακτηριστεί ως εθισμός», δήλωσε ο Ψυχίατρος και επιστημονικός συνεργάτης της Β’ πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής Κλινικής του ΑΠΘ, Γιώργος Φλώρος, σε εκδήλωση που διοργάνωσε στο “Νόησις” το Διαπεριφερειακό Θεματικό Σχολικό Δίκτυο «Ασφάλεια στο Διαδίκτυο», με αφορμή την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου.

Σύμφωνα με τον κ. Φλώρο, η αύξηση παρατηρήθηκε ακόμη και σε μικρές νησιωτικές περιοχές, όπως η Κως, ή περιφερειακές πόλεις, όπως η Λάρισα, ενώ αφορά εξίσου και ενήλικες. Πάντως, για τους γονείς που έχουν διαπιστώσει ότι τα παιδιά τους είναι εθισμένα στο διαδίκτυο, ή οι ίδιοι αντιμετωπίζουν παρόμοιο πρόβλημα, ανέφερε ότι μπορούν να απευθυνθούν σε υπάρχουσες δομές, όπως στην Παιδοψυχιατρική Κλινική του “Ιπποκράτειου” νοσοκομείου, όπου λειτουργεί ειδικό εξωτερικό ιατρείο. Αντιστοίχως, για φοιτητές λειτουργεί συμβουλευτικός σταθμός στην φοιτητική Λέσχη του ΑΠΘ, ενώ για ενήλικες γενικότερα, το τμήμα Αποκατάστασης Εξαρτημένων Ατόμων “Ιανός” στο νοσοκομείο “Παπανικολάου”.

«Η καλύτερη αντιμετώπιση είναι η πρόληψη. Οι γονείς θα πρέπει να θέσουν σαφή όρια από νωρίς, να μην αντιμετωπίζουν το διαδίκτυο και τις ψηφιακές συσκευές ως “νταντά” που ησυχάζει τα παιδιά, καθώς αυτό μπορεί να έχει δυσμενείς συνέπειες και στο μέλλον. Πρέπει να κρατάμε στο μυαλό μας ότι το διαδίκτυο δεν μπορεί να είναι η μοναδική μας διασκέδαση, όποια ηλικία και να έχουμε. Θα πρέπει να διοχετεύουμε την δημιουργικότητά μας σε άλλους τρόπους. Συνήθως καταφεύγουμε στο διαδίκτυο αν αντιμετωπίζουμε κάποια στρεσογόνα κατάσταση στη ζωή μας, για να ξεφύγουμε όπως λέμε, αλλά αυτό είναι μία μη παραγωγική λύση, δεν αντιμετωπίζει ούτε το πρόβλημα ούτε μας δίνει μία πραγματική διέξοδο», επεσήμανε.

Στη διάρκεια της εκδήλωσης 11 σχολεία (από Θεσσαλονίκη, Κρήτη, Πάτρα, Σέρρες, Χαλκιδική), που ανήκουν στο πανελλαδικό σχολικό Δίκτυο “Ασφάλεια στο Διαδίκτυο”, παρουσίασαν εργασίες που υλοποίησαν στο σχολείο τους, τα τελευταία τρία χρόνια, σχετικά με την ορθή χρήση του διαδικτύου και τους κινδύνους που μπορεί να αντιμετωπίσουν οι νέοι χρήστες.

Πηγή: ΑΠΕ/ΜΠΕ

Τα συμπτώματα του εθισμού

Ποια είναι όμως τα συμπτώματα του εθισμού και σε ποιες άλλες διαταραχές παραπέμπουν; Σύμφωνα με τον κ. Σιώμο,πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο, συμπτώματα εθισμού αποτελούν:

Όλο και περισσότερη χρήση, προκειμένου το άτομο να νιώσει ικανοποίηση.

Δεν καταφέρνει να ελέγξει το ρυθμό χρήσης, μετά από επανειλημμένες προσπάθειες.

Εγκαταλείπει σημαντικές δραστηριότητες εκπαιδευτικού τύπου, προκειμένου να χρησιμοποιεί το διαδίκτυο.

Μειώνει και λέει ψέματα σε σχέση με το περιβάλλον του για το βαθμό εμπλοκής του, ενώ ο χρόνος αυξάνεται, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ψυχολογικά και κοινωνικά προβλήματα. Το άτομο συνεχίζει το ίδιο μοντέλο συμπεριφοράς και οι συνέπειες αθροίζονται επάνω του, με αποτέλεσμα 1 στα 2 παιδιά που είναι εθισμένα στο διαδίκτυο, να έχουν και άλλα προβλήματα ψυχικής υγείας με συχνότερα τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) και την κατάθλιψη.

Τελευταία γερμανική μελέτη, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο, έδειξε ότι τα παιδιά που εμφανίζουν διαταραχή ελλειμματικής προσοχής με υπερκινητικότητα, η οποία αποτελεί σημαντικό παράγοντα μαθησιακών δυσκολιών, έχουν διπλάσιες πιθανότητες σε σχέση με το μέσο μαθητικό πληθυσμό να αναπτύξουν εθισμό στο διαδίκτυο. «Η ΔΕΠΥ είναι καλύτερος προγνωστικός παράγοντας από την κατάθλιψη για να προβλέψει πιθανή εμφάνιση εθισμού στο διαδίκτυο, στο μέλλον.

Ορια μεταξύ ορθής χρήσης υπολογιστή και εθισμού

Πόσο απέχουν όμως τα όρια μεταξύ ορθής χρήσης του υπολογιστή και εθισμού; Ο κ. Σιώμος απαντά

Η Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία προτείνει για ανηλίκους 12-14 ετών, μέχρι δύο ώρες επαφή με οθόνη και καθόλου επαφή με οθόνη τα δύο πρώτα χρόνια του παιδιού, κάτι που δε συμβαίνει αφού σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες οι έφηβοι 12-18 ετών χρησιμοποιούν το διαδίκτυο περίπου 7,3 ώρες καθημερινά. Που σημαίνει ότι το ένα τρίτο της ζωής των παιδιών στην Αμερική είναι on line.

Μελετώντας κλινικό πληθυσμό φαίνεται ότι πάνω από δύο ώρες την ημέρα, χρήση υπολογιστή, ή παιχνιδιών, σχετίζεται με αποδιοργάνωση της καθημερινότητας του παιδιού».

Οι γονείς πρέπει να προμηθεύονται ειδικά προγράμματα για τα smart phones. Σύμφωνα με τον κ. Σιώμο, μία απλή ερώτηση στις εταιρείες τηλεπικοινωνιών έχει τη λύση: «Όλες οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών πλέον, δίνουν ειδικά προγράμματα με φίλτρα, ώστε να μπορεί να παραμετροποιηθεί και να ρυθμιστεί το κινητό του κάθε παιδιού, προκειμένου αν τυχόν έχει ίντερνετ, εκεί να είναι επιλεγμένοι οι ιστότοποι που μπορεί το παιδί να σερφάρει. Με μία απλή ερώτηση σε οποιασδήποτε εταιρεία που δίνει ίντερνετ, μπορούν οι γονείς να έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα στη ρύθμιση του κινητού του παιδιού τους».