Ποια είναι η επόμενη φάση ανάπτυξης του νησιού μας;

Η κυβέρνηση με το νόμο για τον Τουρισμό δρομολογεί μεγάλες επενδύσεις Οργανωμένων Υποδοχέων Τουριστικών Δραστηριοτήτων, ένταξη ειδικών μορφών τουρισμού (από ιαματικές πηγές μέχρι γκολφ) στο πλαίσιο των Σύνθετων Τουριστικών Καταλυμάτων, την εισαγωγή Ξενοδοχείων Συνιδιοκτησίας (Condo Hotels), την απελευθέρωση των Τουριστικών Επαύλεων, την άρση των περιορισμών στον ανώτατο επιτρεπόμενο μικτό συντελεστή δόμησης για τις οργανωμένες τουριστικές επενδύσεις, για ι παραχώρηση παραλιών που μπορούν και να απαλλοτριωθούν κ. ά.!
Αυτό που αφορά το νησί μας είναι οι διατάξεις για τα Παραθεριστικά – τουριστικά χωριά. Ο νόμος 4092/2012 έχει ήδη θεσμοθετήσει το μοντέλο του «παραθεριστικού-τουριστικού χωριού» (ΠΤΧ)– μια θεωρητικά ήπια μορφή ανάπτυξης που ο νόμος δεν στοιχειοθέτησε επαρκώς αφού οι περιβαλλοντικοί όροι δόμησης του ΠΤΧ είναι απολύτως θολοί. Πρότερα παραδείγματα εκτεταμένης δόμησης, ελλείψει συνολικού, ορθολογικού χωροταξικού σχεδιασμού, έχουν καταλήξει σε καταστροφή. Ιστορικό παράδειγμα η Ισπανία, όπου, παρά την επιθετική προώθηση του ΠΤΧ από την πλευρά της κυβέρνησης, περίπου ένα εκατομμύριο εξοχικές κατοικίες (το ένα τρίτο εκ των οποίων αφορούσε παραθαλάσσιες παραθεριστικές κατοικίες) έμειναν απούλητες, δημιουργώντας μια τεράστια κτηματομεσιτική φούσκα. Επίσης, η Ισπανία βίωσε όχι μόνο το πόσο υδροβόρες είναι αυτές οι κατοικίες, αλλά και την καταστροφή των ακτών της και την υποβάθμιση του τουρισμού της. Αν συνυπολογίσουμε τη διαρκή πτώση των αξιών των ακινήτων και την εκτίναξη της ανεργίας στον κατασκευαστικό τομέα ήδη πριν από την κρίση, τότε το ισπανικό μοντέλο της πλασματικής ανάπτυξης, περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και εργασιακής επισφάλειας δεν είναι προς μίμηση. Αντίστοιχη επώδυνη εμπειρία είχαν η Τουρκία και η Γαλλία.
Η κυβερνητική πρόταση δεν αναζητά νέους δρόμους ανάπτυξης αντιμετωπίζοντας τα πραγματικά προβλήματα του τουρισμού όπως: νόμιμη απασχόληση κάτω του 50% στους εργαζομένους του τομέα, μικρομεσαίες επιχειρήσεις στα πρόθυρα του «λουκέτου», ολιγοπωλιακές τάσεις, οι μεγάλοι διεθνείς tour operators, η συρρίκνωση της τουριστικής περιόδου κλπ Αγνοεί το ότι οι τοπικές κοινωνίες και η πραγματική οικονομία βρίσκονται σε μαρασμό, και για μια ακόμη φορά αναζητεί λύσεις στην κατεύθυνση της ενίσχυσης εισροής κεφαλαίων. Μια ανάπτυξη που οδήγησε στα έγκατα της ύφεσης και τα κρατικά έσοδα από φόρους και εργοδοτικές εισφορές. Μέσα σε αυτή την κατάσταση, ο ρόλος των τοπικών κοινωνιών είναι θλιβερός, καθώς τέτοιου είδους ρυθμίσεις θα τις οδηγήσουν με μαθηματική ακρίβεια σε παραγωγικό, περιβαλλοντικό και πολιτιστικό μαρασμό. Η μετακίνηση της τοπικής οικονομικής δραστηριότητας από τα κέντρα της τοπικής κοινότητας προς το τουριστικό χωριό που θα δομηθεί κατά μήκος του αιγιαλού και θα δημιουργήσει προϋποθέσεις «ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΟΥ κλειστού χαρακτήρα» βιομηχανοποιημένου τουρισμού (super all inclusive) αποκλειστικά ιδιωτικών συμφερόντων και δεν αφήνουν οικονομικό όφελος στην τοπική κοινωνία πέραν κάποιων γλίσχρων αμοιβών εργασίας!
Ο τουρισμός οφείλει να αποτελεί μέσο οικονομικής και κοινωνικής προόδου και ο κοινωνικός χαρακτήρας του έχει ως αφετηρία την ισχυρή πολιτική παρέμβαση στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και στο σχεδιασμό της τουριστικής στρατηγικής. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν νοείται δόμηση χωρίς περιβαλλοντικούς όρους, χωρίς Εθνικό και Δημοτικό Χωροταξικό Σχέδιο, χωρίς προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων και της δημόσιας περιουσίας και χωρίς ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού, τόσο ως απάντηση σε έναν μαζικό τουρισμό αντικοινωνικού και αντιπεριβαλλοντικού χαρακτήρα, όσο και ως εργαλείο ανάδειξης ενός ποιοτικού «τουριστικού προϊόντος» με αναβαθμισμένα τα τοπικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά.
Όσοι σκέφτονται να διεκδικήσουν τον δημαρχιακό θώκο καλό θα ήταν να ξεκαθαρίσουν στην τοπική κοινωνία πως αντιμετωπίζουν το μέγιστο ζήτημα: ποια είναι η επόμενη φάση ανάπτυξης του νησιού μας; και η κοινωνία να κρίνει και να αποφασίσει για πολιτικές και πρόσωπα κι όχι μόνο πρόσωπα όπως ...χθες!.

Για την Σ.Ε. Ν. Μυλωνάς