Σαν σήμερα το 1948 έγινε η επίσημη τελετή ενσωμάτωσης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα.
Στις 10 Φεβρουαρίου 1947 υπογράφηκε στο Παρίσι η Συνθήκη Ειρήνης με την Ιταλία, σύμφωνα με την οποία τα Δωδεκάνησα αποδίδονταν στην Ελλάδα, ενώ η Ιταλία υποχρεωνόταν σε αποζημίωση ύψους 105 εκατομμυρίων δολαρίων προς τη χώρα μας.
Από την ημερομηνία υπογραφής της Συνθήκης με την Ιταλία, αρχίζει η μεταβατική περίοδος για την αλλαγή της πολιτικής και στρατιωτικής διοίκησης με αυτήν να οδεύει προς το τελειωτικό στάδιο με νόμο της Βουλής των Ελλήνων: Τον υπ′ αριθμ. 518 νόμο της Δ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων.
Στις 31 Μαρτίου 1947 στη Ρόδο, μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα ο Βρετανός διοικητής των συμμαχικών Δυνάμεων Κατοχής Δωδεκανήσου ταξίαρχος Α.Σ. Πάρκερ παραδίδει τη Στρατιωτική Βρετανική Διοίκηση στην Ελλάδα. Πρώτος διοικητής των Δωδεκανήσων ανέλαβε ο αντιναύαρχος Περικλής Ιωαννίδης (σύζυγος της πριγκίπισσας Μαρίας της Ελλάδος), με πολιτικό σύμβουλο τον πανεπιστημιακό και δικαστικό Μιχαήλ Στασινόπουλο, μετέπειτα πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Η επίσημη τελετή της ενσωμάτωσης έγινε στις 7 Μαρτίου 1948 και το 1955 τα Δωδεκάνησα έγιναν νομός με πρωτεύουσα τη Ρόδο.
Την ημέρα αυτή 07 Μαρτίου 1948, καταφθάνουν στη γιορτινή και σημαιοστολισμένη Ελληνικά Ρόδο, ο βασιλιάς των Ελλήνων Παύλος με τη βασίλισσα Φρειδερίκη. Μετά την συγκινητική ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου της Ελλάδος, ο Υπουργός Εσωτερικών Π. Μαυρομιχάλης διαβάζει το βασιλικό διάταγμα:
Παύλος Α′ Βασιλεύς των Ελλήνων
Περί προσαρτήσεως της Δωδεκανήσου εις την Ελλάδα
Απεφασίσαμεν και διατάσσομεν:
Άρθρον 1ον
Αι νήσοι της Δωδεκανήσου, Ρόδος, Κάλυμνος, Κάρπαθος, Αστυπάλαια, Νίσυρος, Πάτμος, Χάλκη, Κάσος, Τήλος, Σύμη, Κως, Λέρος και Καστελλόριζο, ως και αι παρακείμεναι νησίδες, είναι προσηρτημέναι εις το ελληνικόν κράτος από της 28ης Οκτωβρίου 1947.
Ο παρών νόμος, ψηφισθείς υπό της Δ′ Αναθεωρητικής Βουλής και παρ′ ημών σήμερα κυρωθείς, δημοσιευθήτω δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως και εκτελεσθήτω ως νόμος του κράτους.
Εν Αθήναις τη 3η Ιανουαρίου 1948
Παύλος Α!
Το Πρόγραμμα Εορτασμού της 7ης Μαρτίου 1948 όπως δημοσιεύθηκε στη ″Δωδεκανησιακή Επιθεώρηση, Τεύχος Β′, 1948″ και ρεπορτάζ της ιστορικής αυτής ημέρας!
Από το Σάββατον, 06 Μαρτίου, σύσσωμος ο δωδεκανησιακός λαός, με ανυπομονησίαν περιμένει να πανηγυρίση την μεγάλην ημέραν, την οποίαν ωνειρεύθησαν, και δια την οποίαν ηγωνίσθησαν και εθυσιάσθησαν τόσαι γενεαί αφανών και γνωστών μαρτύρων.Ας είναι αιωνία η μνήμη των και ας αισθανθούν τώρα ανάλαφρον πλέον το χώμα του τάφου των. Απ′ όλα τα χωριά της Ρόδου λαός αρίφνητος έχει κατακλύσει την πρωτεύουσαν της Δωδεκανήσου. Σύμπαν τον ελληνικόν έθνος από βορρά έως νότου και από των Ακροκεραυνείων ως την Κύπρον, πέραν από χώρες, πελάγη, βουνά και ωκεανούς, σιωπηλόν και υπερήφανον, πλημμυρισμένον ψυχικής αγαλλιάσεως, αναμένει να υποδεχθή την Δωδεκάνησον, κομμάτι αδιαίρετον της ελληνικής πατρίδος, σάρκα εκ της σαρκός του και οστούν εκ των οστών του. Από την πρωτεύουσαν έχουν ήδη εκκινήσει διά την Ρόδον οι αντιπρόσωποι του Κράτους και του λαού.
Κυριακή 7 Μαρτίου
Από την αυγήν χιλιάδες κόσμου, αντιπροσωπείαι από τα νησιά της Δωδεκανήσου, που παρ΄ όλην την κακοκαιρίαν κατέφθασαν εγκαίρως και διάφοροι αντιπρόσωποι από τας Αθήνας, είχαν όλοι πάρει από πολύ πρωί θέσιν εις τας πυκνάς μάζας κατά μήκος της οδού Ελευθερίας, εις τα παράθυρα και τας στέγας των γύρω κτιρίων, σ” ένα φαντασμαγορικόν θέαμα με τας ποικιλοχρώμους ενδυμασίας, και το πλήθος των ελληνικών σημαιών που εκρατούσαν τα παιδιά.
Με την ανατολήν του ηλίου, κατέπλευσαν εις τον λιμένα της Ρόδου, προπορευόμενα τιμητικώς, το αγγλικόν αντιτορπιλλικόν «Σέβιοτ» και το αμερικανικόν «Χάνσον». Εις τας 8 το πρωί, ήρχισε να σχηματίζεται η επίσημος παράταξις. Μέσα εις αυτήν είχον εξέχουσαν θέσιν δώδεκα ευσταλείς νεάνιδες, φέρουσαι τας γραφικάς τοπικάς ενδυμασίας των και μίαν ταινίαν με το όνομα εκάστης των νήσων και κρατούσαι κάνιστρα γεμάτα από ανθοπέταλα της νήσου των Ρόδων, διά να ράνουν τους Βασιλείς.
Μετά την 8ην πρωινήν κατέφθασεν εις την προβλήτα διά να υποδεχθή τους Βασιλείς και τους άλλους επισήμους ο Δήμαρχος της Ρόδου μεθ΄ ολοκλήρου του Δημοτικού Συμβουλίου, φέρων επάνω εις βελούδινο μαξιλάρι την ασημένιαν κλείδα της πόλεως, εις το άνω μέρος της οποίας είναι σκαλισμένη τριήρης χρυσή με τόξα του Φοίβου Απόλλωνος, εις το κάτω η νήσος Ρόδος και η σφραγίς της πολιτείας της Ρόδου και εις τας πλευράς της επιγραφαί με τα ονόματα όλων των νήσων και την αφιέρωσιν «Σεπτώ Άνακτι Παύλω- Δήμος Ροδίων, 7 Μαρτίου 1948″
Προσέρχονται και καταλαμβάνουν την θέσιν των, η Κεντρική Δωδεκανησιακή Επιτροπή, με επικεφαλής τους αγωνιστάς διά την ελευθερίαν της Δωδεκανήσου, τον ιατρόν Σκεύον Ζερβόν, τον καθηγητήν Μιχαήλ Βολωνάκην κ.α. αντιπροσωπείαι των παλαιών πολεμιστών της Ελλάδος, αντιπροσωπείαι των 44 κοινοτήτων της Ρόδου και των άλλων Νήσων, των αξιωματικών όλων των όπλων, των αναπήρων και άλλαι.
Η προσφώνησις του Δημάρχου της Ρόδου κατέληξε με τα ακόλουθα:
«Το προαιώνιον όνειρον των Δωδεκανησίων πραγματοποιείται σήμερον και ολοκληρούται το εθνικόν έργον των. Με την συντελουμένην σήμερον ενσωμάτωσιν της πολυπαθούς Δωδεκανήσου εις την Μητέρα Ελλάδα τερματίζεται μία οδυνηρά περίοδος της ελληνικής ιστορίας και αρχίζει μία περίοδος νέα και πλήρης ελπίδων. Οι Δωδεκανήσιοι έχουν πλέον πλήρη επίγνωσιν της αποστολής των και γνωρίζουν ότι διά της ενώσεως θα συμβάλουν απ” ευθείας εις την ευημερίαν, την πρόοδον και την ακμήν της Ελλάδος. Η δε συμβολή των αυτή θα είναι πιο πολυτιμοτάτη διά την εθνικήν πνευματικήν ανάπτυξιν και το μεγαλείον του Έθνους μας.»
Από τον εξώστην του Διοικητηρίου ο Υπουργός των Εσωτερικών Π. Μαυρομιχάλης αναγινώσκει το κατωτέρω Βασιλικόν Διάταγμα:
Περί Προσαρτήσεως της Δωδεκανήσου εις την Ελλάδα
Παύλος Α′
Βασιλεύς των Ελλήνων
Απεφασίσαμεν και διατάσοσμεν:
Άρθρον 1ον – Αι νήσοι της Δωδεκανήσου Ρόδος, Κάλυμνος, Κάρπαθος, Αστυπάλαια, Νίσυρος, Πάτμος, Χάλκη, Κάσος, Σύμη, Κως, Λέρος και Καστελλόριζον ως και αι παρακείμεναι νησίδες, είναι προσαρτημέναι εις το Ελληνικόν Κράτος από της 28ης Οκτωβρίου 1947.
Ο παρών Νόμος, ψηφισθείς υπό της Δ΄ Αναθεωρητικής Βουλής και παρ” Ημών σήμερον κυρωθείς, δημοσιευθήτω διά της «Εφημερίδος της Κυβερνήσεως» και εκτελεσθήτω ως νόμος του Κράτους.
Εν Αθήναις τη 3η Ιανουαρίου 1948
Παύλος Α′
Ο Βασιλεύς ύστερα από την ανάγνωσιν του Βασιλικού διαγγέλματος ανήλθε εις το Διοικητήριον όπου αποκαλύπτει αναμνηστικήν πλάκαν εφ′ ής η επιγραφή: «ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΙΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ – 7 ΜΑΡΤΙΟΥ 1948»
Αμέσως κατόπιν ο αντιπρόεδρος της κυβερνήσεως Κωνστ. Τσαλδάρης, αφού πρώτον κατέθεσεν στέφανον εις τον Βωμόν της Πατρίδος, εξεφώνησεν μακρόν λόγον σχετικόν με τους αγώνας διά την απελευθέρωσιν της Δωδεκανήσου και την τελευταίαν ιστορίαν της καταλήξας ως εξής:
«Η τελευταία περιπέτεια της Δωδεκανήσου, που ήρχισε την 22αν Απριλίου 1912, απεκάλυψε περισσότερον από κάθε άλλην φοράν την δύναμιν και το μεγαλείον της ελληνικής ψυχής, με την άκαμπτον αντίστασίν της και την άσβεστον φλόγα της, διά την Ελευθερίαν, η οποία εξεδηλώθη άμεσος και συνεχής.
Πρώτη πάντοτε, εις τους εθνικούς αγώνας, η Δωδεκάνησος πρώτη πάλιν έτρεξε και εις την μεγάλην μάχην των Ελλήνων, όταν ήχησεν η σάλπιξ της 28ης Οκτωβρίου του 1940. Πρώτη εις την Πίνδον, με το εκλεκτόν της τέκνον, τον νέον ήρωά της, τον Αλέξανδρον Διάκον. Τον Δωδεκανήσιον υπολοχαγόν του Πεζικού, που έπεσε μαχόμενος πρώτος εις τας επάλξεις της Τσούκας επάνω εις την Πίνδον.
Δωδεκανήσιοι επίσης υπήρξαν και άλλοι αφανείς ήρωες των τελευταίων αγώνων, ο λοχαγός Φανουράκης από την Χάλκην, ο Παπαλουκάς και η Ανθούλα Ζερβού από την Ρόδον, αι ηρωίδες της Καλύμνου , ο Καζώνης ,ο Μάγγος, ο Σάββας από το Καστελλόριζον, ο ηγούμενος Χρύσανθος Μαρουλάκης από την Σύμην, ο Καπίρης από την Κω και όλοι οι θάνατοι ήρωες, που έπεσαν διά την Ελευθερίαν της Δωδεκανήσου. Η ψυχή τους θ” αναγαλλιάζη σήμερον που η Δωδεκάνησος είναι Ελλάδα»
και συνεχίζει ο Κ. Τσαλδάρης:
«Τέσσαρες χιλιάδες χρόνια. Οι Δωδεκανήσιοι αντιμετώπισαν όλων των κατακτητών τας επιδρομάς. Δεν εδέχθησαν όμως κανενός εξ αυτών την επιρροήν. Αντιθέτως πολλούς τους εξελλήνισαν με τον πολιτισμός των. Παλαιοί Δωριείς και Ίωνες, οι Δωδεκανήσιοι υπήρξαν συγχρόνως μαχηταί και ναυτιλλόμενοι.
» Σήμερον, όπως ετόνισε και η διακήρυξις της Συνελεύσεως της Πάτμου, την 4ην Ιουνίου 1912, με τας υπογραφάς των 12 αντιπροσώπων των Νήσων, σήμερον ο εθνικός πόθος, ο προαιώνιος πόθος των Αιγαιέων, της ενώσεως των μετά της Μητρός Ελλάδος, πραγματοποιείται. Με ένα εθνικόν γεγονός, η ιστορική σημασία του οποίου θα μεγαλώνη, εφ” όσον ο χρόνος θα παρέρχεται. Και ο Ελληνισμός θα συνεχίζη τον ιστορικόν δρόμον που ήρχισε?»
Παρέλασις
Μετά τον λόγον του Αντιπροέδρου της Κυβερνήσεως ήρχισε προ των Βασιλέων η μεγάλη στρατιωτική παρέλασις, ήτις υπήρξεν εξαιρετικώς επιτυχής, επιβλητική και συγκινητική. Παρήλασαν τμήματα Στρατού, του Ναυτικού και της Αεροπορίας με την μουσικήν των, κάθε ένα εκ των οποίων υπενθύμιζεν ενδόξους Ελληνικούς αγώνας. Η παρέλασις των ευζώνων της Ανακτορικής Φρουράς, οι οποίοι και μόνον αυτοί, εξεπροσώπουν ένα ωραίον όνειρον τόσων υποδούλων γενεών της Δωδεκανήσου, προεκάλεσε τόσον βαθείαν συγκίνησιν εις το πλήθος, ώστε συχνά αι ζητωκραυγαί του να πνίγωνται από αληθινούς λυγμούς.
Παρήλασαν επίσης παιδάκια των ορφανοτροφείων και νηπιαγωγείων 3-5 ετών. Εξαιρετική υπήρξεν η εμφάνισις της αναγεννωμένης νεολαίας της Δωδεκανήσου, των μαθητών των σχολείων και των προσκοπικών ομάδων. Τέλος χαρακτηριστική ήτο και η συμμετοχή των Μωαμεθανών της Δωδεκανήσου, της αντιπροσωπείας των οποίων κατά την παρέλασιν προηγείτο ο Μουφτής.
Δοξολογία
Μετά την παρέλασιν η οποία διήρκεσε πλέον της ώρας οι επίσημοι μετέβησαν εις τον μητροπολιτικόν ναόν των Εισοδίων της Θεοτόκου, όπου ολίγον αργότερον προσήλθον και οι Βασιλείς. Χοροστατούντος του Μητροπολίτου Ρόδου Τιμοθέου, ετελέσθη δοξολογία, συμφώνως προς την παλαιάν Βυζαντινήν παράδοσιν. Και όταν ο Μητροπολίτης και ολόκληρος ο Κλήρος της Ρόδου έψαλλον το «Χριστός Ανέστη» το εκκλησίασμα και τα πλήθη έψαλλον μαζί με αφάνταστον συγκίνησιν την ανάστασιν της Ελευθερίας της Δωδεκανήσου.
Μετά την δοξολογίαν ο Μητροπολίτης εξεφώνησε εμπνευσμένον λόγον διά του οποίου διερμήνευσε την άφατον αγαλλίασιν του λαού, όστις βλέπει μετά τόσους αιώνας τους πόθους του να έχουν γίνει πραγματικότης.
Λαμπαδηφορία
Την 7ην εσπερινήν, ενώ η πόλις είχεν φωταγωγηθή λαμπρώς, εγένετο λαμπαδηφορία, τη συμμετοχή τμημάτων εκ των ενόπλων δυνάμεων, των προσκόπων, των μαθητών κλπ Την λαμπαδηφορίαν παρηκολούθησαν οι Βασιλείς και οι επίσημοι από το Διοικητήριον.
Δευτέρα 8 Μαρτίου
Ο εορτασμός συνεχίσθη και κατά την Δευτέραν (8 Μαρτίου) με ενθουσιώδη συμμετοχήν του λαού.
Την μεσημβρίαν εις το Εθνικόν Θέατρον εγένετο πολιτικόν μνημόσυνον του ήρωος Αλ. Διάκου και των λοιπών υπέρ Πατρίδος πεσόντων Δωδεκανησίων παρουσία της Βασιλικής οικογενείας, των αντιπροσώπων της Κυβερνήσεως και όλων των λοιπών επισήμων. Κατ” αυτό ωμίλησεν εν μέσω θερμών εκδηλώσεων ο βουλευτής κ. Π. Τσιμπιδάρος εξάρας την συμβολήν των Δωδεκανησίων εις τον Αγώνα της Πατρίδος και εν συνεχεία ο Ρόδιος Δικηγόρος κ. Γεώργιος Θ. Γεωργιάδης, όστις εξήρε την σημασίαν των αγώνων αυτών.
Το απόγευμα της Δευτέρας εις το Εθνικόν Στάδιον ο «Διαγόρας» εγένετο παρουσία και πάλιν όλων των επισήμων και πλήθους κόσμου θαυμασία εορτή με πρόγραμμα χορών της Δωδεκανήσου υπό χορευτικών ομάδων των χωρίων της Ρόδου φερουσών τοπικάς ενδυμασίας. Κατ” αυτήν εγένετο έπαρσις της Σημαίας υπό των Προσκόπων.
Εις τας χορευτικάς επιδείξεις έλαβον μέρος αι ομάδες των Δήμων Αγ. Ισιδώρου, Ασκληπιού, Αφάντου, Αρχαγγέλου, Έμπωνα, Καλυθιών, Κοσκινού, Κρεμαστής, Κρητηνίας, Λίνδου, Μάσαρη, Μονολίθου, Σαλάκου, Σιάννα, Σορωνής και Φανών.
Ο Εορτασμός της Ενσωματώσεως εκτός Δωδεκανήσου
Εις τας Αθήνας
Κατά την 7ην Μαρτίου εις τας Αθήνας η πόλις σημαιοστολισμένη παρουσίαζεν εορτάσιμον όψιν. Ενώ ήχουν οι κώδωνες των εκκλησιών χαρμοσύνως την 10.30΄π.μ. εις τον Μητροπολιτικόν Ναόν χοροστατούντος του Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Γενναδίου επί κεφαλής ολοκλήρου της Ιεράς Συνόδου, εψάλη δοξολογία, εις την οποίαν παρέστησαν ο Πρωθυπουργός Θεμ. Σοφούλης μετά των ενταύθα ευρισκομένων Υπουργών, οι υπασπισταί του Βασιλέως, ο Δήμαρχος μετά του Δημοτικού Συμβουλίου Αθηνών, ανώτεροι αξιωματικοί του στρατού, του ναυτικού και της αεροπορίας, τα προεδρεία της Κεντρικής Δωδεκανησιακής Επιτροπής και των Δωδεκανησιακών Συλλόγων, αντιπροσωπείαι αναπήρων και των αλυτρώτων οργανώσεων και πλήθους κόσμου.
Μετά την δοξολογίαν ο Πρωθυπουργός Θεμ. Σοφούλης μετέβη μετά των επισήμων εις το μνημείον του Αγνώστου Στρατιώτου όπου και κατέθεσεν στέφανον. Επηκολούθησεν κατάθεσις στεφάνων υπό του Δημάρχου Αθηνών, υπό της Κεντρικής Δωδεκανησιακής Επιτροπής και υπό των Κασίων.
– Η Ένωσις της Δωδεκανήσου εωρτάσθη επίσης διά επιτυχούς συγκεντρώσεως υπό της Εστίας Νέας Σμύρνης.
– Την 11ην π.μ. της Κυριακής (7 Μαρτίου) εγένετο καλλιτεχνική εορτή υπό των υπηρεσιών ΤΤΤ εις το κινηματοθέατρον «Παλλάς» επ’ ευκαιρία του γεγονότος της ενσωματώσεως της Δωδεκανήσου. Αι εισπράξεις εκ της εορτής διετέθησαν υπέρ της «Φανέλλας του Στρατιώτου»
– Επίσης κατά την ημέραν της εορτής κατά την 11.30 π.μ. εις την αίθουσαν του «Παρνασσού» έγινε δημοσία πανηγυρική συνεδρίασις της Κεντρικής Επιτροπής των Ελληνικών δικαίων επ’ ευκαιρία της ενσωματώσεως της Δωδεκανήσου. Κατά την συνεδρίαν ωμίλησαν, ο Μητροπολίτης Αργυροκάστρου Παντελεήμων, ο Αχ. Κύρου, ο Κ. Μαζαράκης-Αινιάν και ο γυμνασιάρχης Σκαρδάσης.
Ψηφίσματα
Ψηφίσματα επί τη ευκαιρία της ενσωματώσεως της Δωδεκανήσου εξέδωκαν:
α). Η Κεντρική Επιτροπή του Βορειοηπειρωτικού Αγώνος, β). Το Σώμα των Ελλήνων Προσκόπων, γ). Το Διοικητικόν Συμβούλιον του Συνδέσμου Αναπήρων Αξιωματικών του πολέμου 1940-41, δ). Αι Ενώσεις Τραυματιών και Παλαιών Πολεμιστών, ε). Η Ένωσις των εξ Ανατολικής Ρωμυλίας Ελλήνων, στ). Ο Σύλλογος των υπαλλήλων Εθνικής Τραπέζης, η Ένωσις των Επτανησίων κλπ.
Εις την Θεσσαλονίκην
Η πόλις του Θερμαϊκού εξύπνησε την πρωϊαν της 7 Μαρτίου πλημμυρισμένη υπό σημαίας. Οι πρόσκοποι και οι μαθηταί διασχίζοντες τας οδούς έψαλλον εθνικά άσματα. Την 11ην π.μ. ώραν ετελέσθη εις τον Μητροπολιτικόν Ναόν της Αγίας Σοφίας επίσημος δοξολογία. Η προσέλευσις εις τον Ναόν της αντιπροσωπείας της Δωδεκανήσου μετά των λαβάρων εχαιρετίσθη με ενθουσιασμόν από τον λαόν.
Μετά την δοξολογίαν και ενώ το παρατεταγμένον στρατιωτικόν τμήμα παρουσίαζεν όπλα και η χορωδία της Εργατικής Εστίας έψαλλε το Πολυχρόνιον, η μουσική του Γ΄ Σώματος Στρατού ανέκρουε τον Εθνικόν Ύμνον.
Ο Επίσκοπος Απαμείας κατόπιν με βαθυτάτην συγκίνησιν εξεφώνησε λόγον και εξήρε το γεγονός της ενσωματώσεως της Δωδεκανήσου, ευχηθείς όπως πραγματοποιηθή η ολοκλήρωσις των προαιωνίων πόθων της ελληνικής Φυλής διά της απελευθερώσεως και των άλλων υποδούλων αδελφών μας.
Κατά την μεσημβρίαν εις την αίθουσαν τελετών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, παρουσία των αρχών της πόλεως, ο Δωδεκανήσιος καθηγητής του Πανεπιστημίου κ. Μιχαηλίδης εξεφώνησε τον πανηγυρικόν της ημέρας.
Το απόγευμα δε εγένετο εις το γήπεδον της ΧΑΝ πρωτοβουλία των φοιτητών και των σπουδαστών της Παιδαγωγικής Ακαδημίας μεγάλη εορτή παρουσία των αρχών της πόλεως και χιλιάδων λαού. Κατ’ αυτήν ανεγνώσθη το διάταγμα της ενσωματώσεως της Δωδεκανήσου ενώ αντιπροσωπεία φοιτητών παρέδωσε δάδα εις τον υπουργόν κ. Μπασιάκον, όστις ήναψε Βωμόν, συμβολίζοντα την Αιωνίαν Ελλάδα.
Εις την Αίγυπτον
Την 7ην Μαρτίου, Κυριακήν, επί τη επισήμω ενσωματώσει της Δωδεκανήσου με την Ελλάδα εψάλη δοξολογία εις τον καθεδρικόν Ναόν του Ευαγγελισμού. Η δοξολογία ετελέσθη πρωτοβουλία της Δωδεκανησιακής Επιτροπής Αλεξανδρείας και προέστη αυτής η Α.Θ.Μ. ο Πατριάρχης Χριστόφορος περιστοιχούμενος υπό των Αγίων Συνοδικών και του Αλεξανδρινού κλήρου.
Κατά την δοξολογίαν ανέπεμψεν ειδικήν ευχήν και εξεφώνησε κατόπιν τον πανηγυρικόν της ημέρας, εις τον οποίον εξιστόρησε τα δεινοπαθήματα της Δωδεκάνησου υπό τον ξένον ζυγόν. Εις αποστροφήν του λόγου του, ωμίλησε και δια τα άλλα αλύτρωτα τμήματα της ελληνικής πατρίδος και ετόνισε:
«Πιστεύω ακραδάντως ότι και η Βόρεια Ήπειρος και αι βορείως εν γένει της Ελλάδος δίκαιαι διεκδικήσεις προσαρτήσεων και ενσωματώσεων δεν θα καθυστερήσουν και αυταί επί μακρόν να πραγματοποιηθούν. «Δίκαιος ο Κύριος και δικαιοσύνας ηγάπησεν, ευθύτητας είδεν το πρόσωπον αυτού»
Μετά την δοξολογίαν η Συμαϊκή παροικία διά του Προέδρου της Αδελφότητος κ. Μανδραγού κατέθεσε στέφανον εκ δάφνης προ της αναμνηστικής πλακός των Ελλήνων πολεμιστών, οι οποίοι έπεσαν εις το Ελ-Αλαμέϊν.
Κάιρον
Την ημέραν της Ενώσεως της Δωδεκάνησου με πρωτοβουλίαν της ελληνικής πρεσβείας ετελέσθη δοξολογία εις τον Πατριαρχικόν Ναόν, χοροστατούντος του Πατριάρχου Αντιοχείας Αλεξάνδρου, παρισταμένων των Μητροπολιτών, του Αρχιεπισκόπου Σιναίου και του Επισκόπου Βαβυλώνος Ιλαρίωνος. Εις την δοξολογίαν παρέστησαν αι διπλωματικαί, προξενικαί και κοινοτικαί Αρχαί. Το πανηγυρικόν εξεφώνησεν ο Επίσκοπος Βαβυλώνος Ιλαρίων.
πληροφορίες από τη Δημόσια Βιβλιοθήκη Ρόδου rhodeslibrary.gr
