Στο διάγγελμά του, που μεταδόθηκε απευθείας από τη δημόσια τηλεόραση της νησιωτικής χώρας, ανέφερε επίσης ότι «οι λεπτομέρειες της επικήδειας τελετής θα ανακοινωθούν αργότερα», κλείνοντας με μια φράση -σήμα κατατεθέν του Φιντέλ και του Τσε Γκεβάρα: «Hasta la victoria siempre!» («Μέχρι τη νίκη»).
Ο Φιντέλ Κάστρο αποσύρθηκε από τα δημόσια πράγματα το 2008, ενώ το 2011 εγκατέλειψε οριστικά και τα τελευταία αξιώματα που κατείχε, έστω και τυπικά.
Από τότε ζούσε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και οι εικόνες που έρχονταν στην επικαιρότητα ήταν από ηγέτες άλλων χωρών που έσπευσαν στην Αβάνα για να τον συναντήσουν.
Ο Φιντέλ αραιά και πού αρθρογραφούσε στην επίσημη εφημερίδα του ΚΚ Κούβας, ενώ δεν έλειπαν και τα «καρφιά» του για τις πολιτικές και διεθνείς εξελίξεις.
Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, το πρόσφατο άνοιγμα των ΗΠΑ του Μπαράκ Ομπάμα προς την Κούβα, για το οποίο είχε επιφυλάξεις.
Ο θάνατός του, πάντως, έρχεται να κλείσει οριστικά το κεφάλαιο του Ψυχρού Πολέμου που οδήγησε τον κόσμο στο χείλος της πυρηνικής καταστροφής, το 1962.
Ποιος ήταν ο Φιντέλ
Ο Φιντέλ Αλεχάνδρο Κάστρο Ρους γεννήθηκε στις 13 Αυγούστου 1926 στην Κούβα. Ήταν γιος ενός Ισπανού μετανάστη, που εργαζόταν στις φυτείες ζάχαρης. Ο ίδιος ο Φιντέλ πρόσθεσε το όνομα Αλεχάνδρο (Αλέξανδρος), όταν σε ηλικία 17 ετών διάβασε για τα κατορθώματα του βασιλιά της Μακεδονίας.
Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας, ασχολήθηκε με την πολιτική και ταξίδεψε ως φοιτητής σε αρκετές χώρες της περιοχής. Μετά την αποφοίτησή του, το 1950, άσκησε τη δικηγορία στην πρωτεύουσα κυρίως για λογαριασμό των φτωχών και μη προνομιούχων. Την περίοδο εκείνη η Κούβα ζούσε τα τελευταία χρόνια του καθεστώτος Μπατίστα. Ο Κάστρο θεωρούσε ότι το καθεστώς αυτό μπορούσε να ανατραπεί μόνο με επανάσταση.
Μαζί με τον αδελφό του Ραούλ, ίδρυσε μια παράνομη οργάνωση με στόχο την ανατροπή του καθεστώτος. Η προσπάθεια έγινε στις 26 Ιουλίου 1953 και ήταν αποτυχημένη. Ο Φιντέλ και ο αδελφός του συνελήφθησαν, δικάστηκαν και καταδικάστηκαν σε κάθειρξη 15 ετών. Ο Φιντέλ στο δικαστήριο εκφώνησε ένα λόγο που αργότερα έγινε γνωστός με τον τίτλο Η Ιστορία θα με δικαιώσει. Μεταξύ άλλων, είπε στους δικαστές: «Σας προειδοποιώ. Μόλις αρχίζω [...] Ξέρω ότι θα υπάρξει συνωμοσία για να με καταδικάσετε στη λήθη. Η φωνή μου όμως δεν θα λυγίσει [...] Καταδικάστε με. Δεν έχει σημασία. Η Ιστορία θα με δικαιώσει.»
Τα λόγια του ήταν προφητικά: Το 1955 το καθεστώς χορήγησε γενική αμνηστία, ο Κάστρο απελευθερώθηκε και υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τη χώρα. Από το Μεξικό και με τη βοήθεια εκατοντάδων άλλων συντρόφων του (μεταξύ αυτών και ο Ερνέστο Γκεβάρα) ο Κάστρο συνέχισε να δουλεύει για την ανατροπή του Μπατίστα.
Το 1959 ο Κάστρο επικεφαλής περίπου 9.000 ανταρτών μπήκε στην Αβάνα. Ο Φουλχένσιο Μπατίστα –τον οποίο δεν στήριζαν πλέον ούτε οι ΗΠΑ- αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα.
Από τότε, ο Κάστρο έγινε απλά ο Φιντέλ. Όλοι τον αναγνώριζαν: από τη γενειάδα, τη στρατιωτική του στολή, τις πολύωρες ομιλίες, το χιούμορ, αλλά και τους ελιγμούς που σε δύσκολες περιόδους οικονομικού εμπάργκο του έδιναν νέους –απροσδόκητους- συμμάχους. Αποχώρησε, για λόγους υγείας, το 2008.
